24 Nisan 2008 - Hürriyet Gazetesi
Gençler, genellikle buluğ çağında oluşmuş aknelerden sonra yüzlerinde oluşan izler nedeniyle sosyal yaşamlarında sıkıntı çekerler.
Özellikle de genç kızlar saçlarıyla yüzlerini gizlemeye, fondöten ve pudra sürerek bu izleri kapatmaya çalışırlar. Günümüzde akne izlerinin tedavisi cilt hastalıkları uzmanlarının uyguladığı tedavilerin yanı sıra, estetik ve plastik cerrahi uzmanlarınca yapılan lazer uygulamalarıyla da tedavi edilebiliyor. Akne oluşumundaki en önemli faktör derinin kalın ve yağlı bir yapıda olmasından kaynaklanıyor. Akne izleri tip 3 ve tip 4 dediğimiz, daha kalın deri yapılarında, diğer cilt tiplerine göre daha fazla görülüyor. Derinin havalanmasını sağlayan porların (deliklerin) çabuk tıkanıp enfekte olmaları nedeniyle de deride çukurlar oluşuyor. Derinin rengi daha koyu hale gelerek, çevresiyle uyumu bozulup, düzensizleşiyor.
Akneyle yaşamak zorunda kalan gençler arasında, izlerden kurtulmayı istemeyen ve bunun için başvurmadık yol bırakmayan yok gibidir. Ancak akne izlerinden kurtulmak için estetik ve plastik cerrahi uzmanlarına başvuranların, aktif ya da yeni oluşmuş aknelerden kurtulmaları gerekmektedir.
Çünkü biz plastik cerrahi uzmanları, izlere yönelik tedavi yapabiliriz. Aktif durumdaki aknelerin tedavisini vermek cilt hastalıkları uzmanlarının işidir. Aknenin yarattığı izleri gidermek için, estetik cerrahinin yapacağı iş, derideki çukurlukların azaltılıp, yer yer doldurulup, tümsekliklerin törpülenmesini sağlayacak biçimde bir girişimde bulunulmasıdır. Ancak uygulanacak yöntemler, akne izlerinin durumuna göre birbirinden farklıdır.
HANGİ YÖNTEMLER KULLANILIYOR
Kimyasal peeling ajanları: Bu kimyasal ajanlar değişik yoğunluklarda kullanılarak yapılabilir. Yani yüzeyden derin katmanlara ilerleyerek bu ajanlarla deriyi soyuyoruz. Bazı durumlarda, akne izlerine karşı hastalara evde kullanabilecekleri kimyasal ajanlar öneriyoruz. 3-5 gün içinde soyulan derinin yerine alttan taptaze ve yeni bir deri geliyor. Soyulduktan sonra deride yara oluşmuyor. Uygulama yapılırken hafif bir ağrı, yanma, sızı olabilir, bunu yelpaze ile gidermek mümkün. Güçlü bir anesteziye gerek kalmıyor.
Kuvarstan elde edilen taş püskürtülüyor: Microabrazyon denilen bu yöntemde, kuvarstan elde edilen küçük taş parçacıklarını püskürten aletler kullanılıyor. Bu kuvars taşlar kum tanesinden bile küçük. Bu küçük taşlarla yüzeyel soyma sağlanıyor. Daha derin soyma gerekiyorsa, zımpara yöntemi ameliyat ile uygulanıyor. Anestezi, lokal veya genel olarak yapılıyor.
Dermabrazyon yılda birkaç kez uygulanabiliyor: Özel aletler ile deri soyuluyor. Bu işleme "dermabrazyon" deniliyor. Tamamen doktorun tecrübesi ile derinin belli seviyelerinin soyulup akne izlerinin çevresiyle daha uyumlu seviyeye gelmesini amaçlıyor. Bu yöntem birer yıl arayla birkaç kez yapılabilir. Yüzde 40-60 arasında iyileşme olması hedefleniyor. Lokal ya da genel anestezi ile yapılıyor. Soyulan bölge önce bir pansuman ile kapatılıyor. Yeni deri oluşumu yaklaşık 6-8 gün arasında sağlanıyor. Ancak bu yeni oluşan deri pembe, ince bebek teni gibi farklı renkte oluyor. Bu derinin normal deri rengine ulaşması haftalar sürebiliyor, bu sırada güneşten ve dış etkenlerden korunması lazım. Üstünün makyaj ile kapatılması öneriliyor. Özel kozmetikler ve güneş koruyucu, yüksek faktörlü ürün kullanılıyor.
Cilt lazer ile soyuluyor: Cilde lazer ile yapılan soyma işlemine "lazabrazyon" deniliyor. Laser ışınlarıyla derinin üst katmanları yakılarak üst tabakalar gideriliyor. Yaklaşık bir-bir buçuk saat sürüyor. Oluşan kızarıklık 3-8 hafta arasında iyileşiyor. Bu işlemin sonuçlarına baktığımızda, dermabrazyona bir üstünlüğü bulunmuyor. Daha çok deri yapısının yumuşak ve gevşek olduğu cilt tiplerinde, derinin de sıkılaşması ve gerilmesini sağlamaya yarıyor.
AKNE DERİNLEŞMEDEN DOKTORA BAŞVURUN
Her ne kadar izlerin tedavisinde önemli mesafeler kat etmeye yarayan tedavi seçenekleri bulunsa da, en önemlisi akneyi oluştuğu safhada tedavi etmekten geçiyor. Yani akneyi derin safhaya ulaştırmadan tedavi etmek çok önemli. İz ortaya çıktıktan sonra yapılabilecek yardım yüzde 40-60 arasında değişiyor. Peeling tedavileri, daha genç ve yeni aknelerinden kurtulmuş insanların başvuracağı yöntemlerdir.
Akne izlerinden kurtulmak için gençler, hekimlere elinde sihirli değnek olan kurtarıcılar olarak bakıyor. Ancak bu doğru bir yaklaşım değil. Özellikle de genç kızlar erkeklere göre akne izlerini daha çok dert ediyor ve kurtulmak için doktora daha çok başvuruyor. Erkeklerde sakalların varlığı akne izlerini de saklıyor. Sakallı bölgedeki akne izleri, sakalsız bölgelere göre daha az oluyor. Ancak burada unutulmaması gereken, önce bir cilt hastalıkları uzmanının akneyi gidermeye yönelik tedavi yapmasından geçiyor. Plastik cerrahi uzmanları, bu tedavinin izleri yok etme safhasında yer alıyor.
Cinsel sorunları olan erkeğe cesaret verin
Erektil disfonksiyonlu erkekler, sorunlarına çözüm aramaları konusunda cesaretlendirmelidir. Erektil disfonksiyon tedavisi için değişik tedavi seçenekleri vardır ve her biri farklı etki, güvenilirlik ve hasta memnuniyeti profiline sahiptir. Hastaların çoğu eski normal ereksiyon durumlarını tekrar kazanmak isterler. Bütün hastalar, psikoseksüel danışmadan bir miktar yarar görürler. Etkisi ortaya konmuş ilaçların elde edilebilir olması, tedavi seçeneklerinin geliştirilmesini cesaretlendirmektedir ve bu durum hastaların daha çok medikal tedaviye yönelmesine neden olmaktadır.
Ağızdan ilaçlar etkili: Birçok erkek bu tedaviyi tercih etmektedir. Sildenafil, Tadalafil ve Vardanafil etken maddeli ilaçlar, erektil disfonksiyon tedavisinde etkinliği kanıtlanmış ağızdan kullanılan ilaçlardır.
Vakum yaşlı erkeklerde yararlı: Bu cihazlar penis etrafında vakum yaratır ve kan, penisteki boşluklara toplanır. Uygulanan erkeklerin yüzde 10-15’inde, peniste morluk olabiliyor. Vakum cihazları özellikle daha sabit ilişki içinde olan yaşlı erkeklerde ve diğer tedavi yöntemlerinin etkili olmadığı durumlarda yararlıdır.
İdrar yoluna ilaç veriliyor: Hastaya bu yöntem öğretilmektedir. Hasta ilk olarak idrarını yapar, ilaç emilimi, hastanın penisini avuç içi ile ovması ile de kolaylaştırılır. Ereksiyon 10 dakika içinde gelişir. En sık yan etkisi yüzde 30 oranında görülen penis ağrısı, idrar yolunda yanma ve küçük oranda da olsa kanamadır.
Penis içine (intrakavernozal) enjeksiyon tedavisi: Ülkemizde en yaygın kullanılan ilaçtır. Birçok hekim tarafından hem teşhis hem de tedavide yaygın şekilde kullanılsa da, ilk etapta tedavi olarak kullanımı azalmıştır. Hastalara nasıl kendi kendine enjeksiyon yapılacağı öğretilmelidir ve uzamış ereksiyonu önlemek için doz dikkatli ayarlanmalıdır. Ereksiyon, 10 dakika sonra meydana gelir ve seksüel uyarı ile artırılabilir.
Cerrahi tedavi: Bu tedavi yalnızca, 40 yaş altındaki, damarsal problemleri görüntüleme yöntemleriyle tesbit edilmiş, sigara, hipertansiyon veya diyabet gibi risk faktörleri bulunmayan genç hastalarda etkilidir. Dikkatli hasta seçimi sonrası bir yıllık başarı oranı yüzde 65’dir.
Penil protezler: Bu tip tedavi, yalnızca dikkatli hasta seçimi ve daha az girişim gerektiren seçenekler sonrasında uygulanır. Bir protez normal ereksiyon sağlayamaz, fakat seksüel birleşme için yeterli penil sertliği meydana getirir. Enfeksiyon en önemli bi komplikasyondur, yaklaşık yüzde 3-5 vakada görülür ve genellikle cihazın çıkarılmasına neden olur. Uzun dönem hasta memnuniyeti yaklaşık yüzde 80-90’dır.
Prof. Dr. Bülent Alagöl, International Hospital Üroloji Uzmanı