18 Haziran 2012 - Hürriyet Gazetesi
Oturduğu yerde elinden sular damlayan, kışın kar yağdığında bile terleyen, insanlarla el sıkışmaktan korkan, yaz kış kıyafetleri sırılsıklam gezmek zorunda kalanların hastalığı olan aşırı terleme (hiperhidroz), her bin kişiden üçünde görülüyor. Ama bu sorunla yaşamak kader değil.
Her insan farklıdır. Genetik olarak hepimiz farklı özelliklerle donatıldığımızdan cildimizin esnekliği, yaşlanma hızımız ve şeklimiz, terleme yoğunluğumuz bile birbirinden farklı özellikler gösteriyor. Eğer doğuştan getirdiğimiz özelliklerimiz bizim için günlük hayatımızda bir sorun yaratmıyorsa, normal yaşantımıza devam edebiliyoruz. Ancak biz her mevsim çok terliyorsak, bu terleme nedeniyle sosyal hayatımızda bile sorunlar ortaya çıktığını düşünüyorsak, bu soruna karşı çare aramanın zamanı gelmiş de geçiyordur bile.
Yaz mevsiminde güneşin etkisiyle terleme de kaçınılmaz oluyor. Bazı insanlar güneşe rağmen daha az terlerken, bazıları kışın bile terle mücadele ediyor. Oysa aşırı terleme bir kader olarak kabul edilmemesi gereken bir sorun.
Oturduğu yerde elinden sular damlayan, kışın kar yağdığında bile terleyen, insanlarla el sıkışmaktan korkan, yaz kış kıyafetleri sırılsıklam gezmek zorunda kalanların hastalığı olan aşırı terleme (hiperhidroz), her bin kişiden üçünde görülüyor. Aşırı terleme hastaları yılın dört mevsiminde kontrolsüz ve aşırı miktarda terlemeden şikayet ederken, sosyal yaşamlarında da kısıtlamalarla karşı karşıya kalıyor. Günümüzde terleme hastalığının tedavisinde etkili yöntemler arasında botoks ve ETS (Endoskopik Torakal Sempatektomi) operasyonuyla terlemeyi yöneten sinire klips takılması geliyor.
Terlemeyi sağlayan ter bezleri en çok avuç içleri, ayak tabanları ve koltuk altlarında yer alıyor. Böylece aşırı terleme problemlerini de en çok bu bölgelerde görüyoruz. Aşırı terleme, ter bezlerinin çalışmasını sağlayan sinir sistemi bölümünün aşırı çalışmasından ileri geliyor. Aşırı terlemede ter bezleri normalden en az 10 kat daha fazla çalışıyor.
Başta ellerde olmak üzere ayak tabanları, yüz, koltuk altları ve gövde de aşırı terleme görülebiliyor. İkincil bir hastalığa bağlı (aşırı şişmanlık, menopoz gibi) olarak ortaya çıkan terlemelerde ise ana hastalığın tedavisi terlemeyi azaltıyor.
BOTOK VE ETS EN ETKİLİ YÖNTEMLER
Terlemeye karşı uygulanan çeşitli tedavi yöntemler var. Bu yöntemleri şöyle sıralayabiliriz: Deodorantlar, çok aşırı olmayan terlemelerde faydalı... Bunun dışında “iyontoforez” tedavisiyle, elektrik akımından yararlanarak aşırı terlemenin önlenmesine çalışılıyor. Ancak bu yöntemde de uzun vadeli iyi sonuçlar elde edilmesi nadir bir durum.
Terleme tedavisinden botokstan uzun zamandır yararlanıyoruz. Botoks (Botulinum Clostridyum toksini) tedavisi ile aşırı terlemenin önüne geçilmeye çalışılıyor. Botoks ile aşırı terlemeye neden olan sinir uyarımları bloke edilerek terleme engelleniyor.
Botoks ince bir iğneyle enjekte ediliyor. İlaç uygulandıktan 3-4 saat sonra etkisi başlıyor ve ortalama bir hafta içinde tam yerleşerek terleme kesiliyor. Botoks ortalama 7-8 ay kadar etkisini devam ettiriyor.
Aşırı terlemenin önlenmesinde kullanılan yöntemlerden bir diğeri de cerrahi yöntemdir. Terlemeyi kesmek amacıyla “ETS” (Endoskopik Torakal Sempatektomi) yöntemiyle, aşırı terlemeye dur deniliyor. Göğüs cerrahisi uzmanlarınca uygulanan bu yöntemde, her iki koltuk altından tek kesiden girilerek sempatik sinire bir klips takılıyor, bu da terlemenin kesilmesini sağlıyor.
MEVSİMSİZ BİR HASTALIK
Aşırı terleme sorunu bulunan kişiler bu sorunu çocukluktan itibaren yaşarken, ergenlik döneminde ve yetişkinlikte de problem devam ediyor. Tek kesiden ameliyat ergenlikte de yapılabildiği için, aşırı terlemeden muzdarip insanları sosyal yaşamlarında çok rahatlatıyor.
Çünkü aşırı terleme bir hastalıktır. Bu nedenle “heyecanlandım, koştum, yürüdüm bu yüzden aşırı terledim” durumu aşırı terleme hastalığında geçerli nedenler değildir. Aşırı terleme hastalarının özelliği, hiç efor sarf etmeseler bile durdukları yerde terlemeleridir. Kışın bile musluktan boşalırcasına başta koltuk altları olmak üzere, sırtları, ayakları, elleri, yüz ve baş bölgeleri terler. Mevsimsiz bir hastalık olması nedeniyle hastalar yılın dört mevsimi terlemelerine çare ararlar.